Д аминдэмийн ач холбогдол
Д аминдэм нь бие махбод дахь кальцийн солилцоог зохицуулж, цусан дахь кальцийн түвшинг хэвийн хэмжээнд барих үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэнээр ясны бүтэц, хэвийн үйл ажиллагааг хангаж байдаг. Түүнчлэн Д аминдэм нь ясны бүтцэд оролцдог фосфор, магнийн солилцоог ч давхар зохицуулж байдаг.
Д аминдэмийн нөлөөгөөр нарийн гэдэсний хананд кальци холбох уураг нийлэгшиж, хоол хүнсээр биед орсон кальцийг өөртөө холбон, нарийн гэдэсний ханаар шимэгдэж, цусанд орох нь сайжирдаг. Ийнхүү Д аминдэмийн нөлөөгөөр цусан дахь кальцийн хэмжээ нэмэгдэж, цусны урсгалаар дамжин ясанд зөөгдөн очих кальцийн хэмжээ нь нэмэгдсэнээр ясны эрдэсжилт сайжирч, ясны бүтэц, үйл ажиллагаа нь хэвийн хэмжээнд явагддаг.
Мөн Д аминдэм нь бие махбодын дархлааг сайжруулж, эд эсийн хэвийн өсөлт хөгжилтийг хангаж, тархи, мэдрэлийн үйл ажиллагааг сайжруулдаг бөгөөд хөх, түрүү булчирхай, бүдүүн гэдэс зэрэг эрхтэний хавдараас сэргийлэх нөлөөтэй нь судлагаагаар тогтоогдсон байна.
Д аминдэмийн дутал
Хүний биеийн Д аминдэмийн хэрэгцээг хангах эх үүсвэр нь Д аминдэмээр баялаг хүнс болон нарны гэрлийн хэт ягаан туяа юм.
Д аминдэмээр баялаг хүнс маш цөөн тул хүнсийг Д аминдэмээр баяжуулаагүй тохиолдолд хоол хүнсээр авах Д аминдэмийн хэмжээ нь дангаараа ямар ч насны хүний Д аминдэмийн хэрэгцээг хангах боломжгүй байдаг.
Хүний биеийн Д аминдэмийн дотоод эх үүсвэр нь арьсан бүрхүүл дотор байрлах Д аминдэмийн идэвхигүй хэлбэрийн нэгдэл болох Д аминдэмийн урьтал бодис бөгөөд энэ нь нарны гэрлийн хэт ягаан туяаны нөлөөгөөр идэвхитэй хэлбэрт хувирч, хүний биеийн Д аминдэмийн үндсэн эх үүсвэр болдог.
Гэвч хүний биеийн арьсан бүрхүүл дотор байрлах Д аминдэмийн урьтал бодисыг идэвхитэй хэлбэрт хувиргах нарны гэрлийн хэт ягаан туяаны идэвхийн хэмжээ нь экваторын бүсийн 35 хэмээс дээш, доош байрлах газар зүйн бүсэд хангалтгүй байдаг тул экватораас алслагдмал байршилтай улс орны хүн ам нь Д аминдэмийн дуталд өртөх өндөр эрсдэлтэй байдаг. Ийнхүү хоол хүнс болон нарны гэрлээс Д аминдэмийн хэрэгцээгээ хангах боломжгүй тохиолдолд тухайн улс орны хүн ам нь Д аминдэмийн дуталд өртдөг.
Д аминдэмийн дуталд өртөх эрсдэлтэй хүн амын бүлэг
-Д аминдэмийн нэмэгдэл хэрэглээгүй, дан хөхний сүүгээр хооллож байгаа нялх, бага насны хүүхэд
-Сургуулийн өмнөх насны болон өсвөр насны хүүхэд
-Жирэмсэн, хөхүүл эхчүүд
-Ахимаг насны хүмүүс болон өндөр настанууд
Д аминдэм дутлын хор уршиг
Д аминдэм дутлын үед нарийн гэдэсний ханаар шимэгдэх кальцийн шимэгдэлт багасдаг тул цусан дахь ионжсон кальцийн түвшин буурдаг. Цусан дахь кальцийн байдлыг хянах үүрэгтэй, бамбай булчирхайд байрлах кальцийн хүлээн авлуур нь нэн даруй энэ байдлыг таньж, бамбайн дааврын ялгаралтыг ихэсгэдэг. Бамбай булчирхайн даавар нь шээсээр ялгарах кальцийн хэмжээг багасгаж, бөөрний тахир сувганцраар эргэн шимэгдэж, цусанд орох кальцийн хэмжээг ихэсгэдэг.
Мөн ясны остеобласт эсэд байгаа бамбайн дааврын хүлээн авлуурын оролцоотойгоор ясны үндсэн бүтэц болох матриксийг уусгаж, эрдсийг нь чөлөөлсөнөөр, кальци нь цусанд эргэн шимэгдэж ордог. Энэ үзэгдлийг хоёрдогч гиперпаратиройдизм /hyperparathyroidism/ гэх бөгөөд энэ нь яс зөөлрөлт болон ясны сийрэгжилтэд хүргэх хүчин зүйл болдог. Бамбайн булчирхайн даавар нь шээсээр ялгарах фосфорын хэмжээг ихэсгэснээр цусан дахь фосфорын хэмжээ буурдаг.
Хоол хүнсээр авах кальцийн хэмжээ хангалтгүй байх нь ясны матриксийн эрдэсжилт багасаж, яс зөөлрөлтөд хүргэдэг. Энэ эмгэгийг хүүхдэд рахит гэнэ.
Энэ мэдээ танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.
