
ОХУ-ын ахмад дайчин Федосевич дурсамж тэмдэглэлдээ Монгол морины тухай ингэж өгүүлжээ:
Монголын ард түмнээс олон мянган агт морьдоо Зөвлөлтийн армид бэлэглэсэн. Тэр жил ихээхэн хүйтэн хатуу өвөл байж билээ. Монголоос бэлэгний морьд ирсэн гэхээр нь манай сумангийнхан очиж үзвэл бүгд жижигхэн морьд байсан тул бид тоосонгүй. Удалгүй надад хээр зүсний Монгол морь хувиарлан өглөө. Манай сумангийнхан намайг, илжиг унасан “Дон Кихот” гэж хочилдог болов. Манай суман тагнуулын суман бaйсан тул ой ширэнгэ аль л байгалийн бартаатай газраар явна. Нэг удаа Немцүүдийн отоонд орж, олон цэргүүд гал нээхэд миний морь хамгийн түрүүнд тэндээс сум шиг харван гарч намайг анх удаа аварсан юм. Чихээ хулмайгаад сунаж байхад нь би дээр нь арайхийж л тогтдог байлаа. Морь маань намаг таарвал үнэрлэж байгаад цөмрөхгүй газрыг олоод гарчихна. Нөгөөх өндөр морьд маань харин намагт шигдээд гаргах гэж их л ажил болдог байлаа.
Би мориндоо “Монгол” гэж нэр өгсөн бөгөөд манай суманд “Монгол”-ийг мэдэхгүй хүн үгүй. Бас нэг байлдаанд нэг цэргийн морь дайсны суманд өртөж дайны галын дунд үлдэхэд би морьтойгоо эргэн давхиад тэр шархадсан цэргийг авахаар ойртоход “Монгол” маань бараг газарт наалдах шахам налж өгч би тэр цэргийг гуд татан урдаа тэгнээд галын шугамаас холдсон. Ингэснээр “Монгол” маань сумангаар барахгүй Дивизэд нэр нь түгсэн юм даа.
Тагнуулын сумангийн хамгийн эхэнд “Монгол” бид хоёр л явдаг болов. “Монгол”-д би сахар, хар талх идүүлж сургасан. “Монгол” бид хоёр байнга л хамт байдаг тул найз нөхөр шиг л дасал болцгоосон юм. Миний өврөөс сахар, хар талх үнэрлээд л мэдчихнэ, тэгээд нэхнэ. Ийм сайн морио бэлэглэсэн малчин Монголчууд сайхан сэтгэлтэй хүмүүс юмдаа гэж би боддог байв.
Сүүлдээ миний “Илжиг унасан Дон Кихот” гэдэг хоч маань өөрчлөгдөж “Ид шидийн морьтон Илья Муромец” гэдэг алдартай болов. Тэр үед манай сумангийхан Монгол морьдтой болохыг л хүсдэг байлаа. Бусад цэргүүд маань өвлийн хахир хүйтэнд морьдоо хооллох гэж сандарч байхад, би бол хээвнэг дугжирч хэвтдэг байлаа.
“Монгол” өөрөө цас ухаад өвсөө олоод идчихнэ. Ер нь миний амийг “Монгол” маань олон удаа аварсан даа. Тэр морь бол миний сайн нөхөр минь байлаа. Дайны дараа би “Монгол”-оо Москва хотын ойролцоо цэргийн аж ахуйн газарт хүлээлгэж өгөхдөө өр эмтрээд тэсэлгүй мэлмэртэл уйлж билээ. Дэлнээс нь л хэдэн хялгас тасалж аваад үлдсэн юм.
Одоо Монголын маань хөшөө цэргийн ангийн цэцэрлэгт хүрээлэнд бий. Би Монгол Улсад очиж Монгол морь унаж, үнэрийг нь нэг сайхан үнэрлэх юмсан гэж бодож явдаг юм даа...
Энэ мэдээ танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.